Αρχείο ετικέτας πολεμικές τέχνες

ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΡΟΣΟΧΗ! ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΛΜΑ ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΙΔΟΚΙΜΑΣΕΙ ΑΠΟΚΡΥΦΙΣΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ!

Τις προάλλες έπεσε στην αντίληψή μου ένα δημοσίευμα στην ιστοσελίδα «Τα Νέα Πάρου-Αντιπάρου» (http://parosnews.gr) με τίτλο «Η ΜΟΝΗ ΛΟΓΓΟΒΑΡΔΑΣ ΑΝΤΙΔΡΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ YI QUAN ΤΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα,

«Από τους ιερωμένους της Μονή Λογγοβάρδας Πάρου την Κυριακή (29|11, 14:00) το μεσημέρι δημοσιοποιήθηκε η αντίδρασή τους σχετικά με την πρόθεση των εκπαιδευτικών Πάρου και Αντιπάρου (σ.σ: εκείνων που είναι υπεύθυνοι για τη λειτουργία του ανοικτού στην κοινωνία στεκιού τους στην Προικιά [σ.σ. προφανώς εννοεί την Παροικιά] το οποίο λειτουργεί υπό την αιγίδα του συλλόγου τους «Π. Καλλιέρος»), να πραγματοποιηθεί σεμινάριο Yi Quan ( ι τσουάν) στο «Σπίτι του Δασκάλου» την Παρασκευή 4/12/2015.»

Κάτω από την κόκκινη επικεφαλίδα «Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ» διαβάζουμε:

«Μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος διατύπωσαν την άποψη ότι με την εκδήλωση αυτή προωθούνται οι αποκρυφιστικές θεωρίες και πρακτικές, κάτι του οποίου – μάλλον θεωρούν – ότι η κακή σημασία είναι εντονότερη, αφού η σχετική εκδήλωση διοργανώνεται από εκπαιδευτικούς.
Το σχόλιο των ιερωμένων που αναγραφόταν στο ηλεκτρονικό μήνυμα που διέδωσαν με ηλεκτρονικό μήνυμα σε πολλούς αποδέκτες στην Πάρο ήταν το εξής:
«ΤΙ ΑΛΛΟ ΘΑ ΔΟΥΜΕ!!! ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΟΥΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ … Ι ΤΣΟΥΑΝ. ΑΠΟΚΡΥΦΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ…»»

Και το δημοσίευμα συνεχίζει, κάτω από την κόκκινη επικεφαλίδα «ΠΥΚΝΩΝΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ;»:

«Να τονίσουμε ότι τους τελευταίους μήνες είναι η δεύτερη φορά που η Μονή Λογγοβάρδας διακινεί ηλεκτρονικό μήνυμα με αντίδραση και διαμαρτυρία των μοναχών της για δραστηριότητες που έχουν σχέση με τεχνικές από χώρες της ανατολής που στους τόπους που αναδείχθηκαν συνδέονταν με κοσμοθεωρίες/δόγματα.
Στις δυτικές κοινωνίες, σε δημόσιες εκδηλώσεις (και ιδιωτικά γυμναστήρια) αυτές οι τεχνικές χρησιμοποιούνται τα τελευταία 100 χρόνια ως μέθοδοι εκγύμνασης, εκπαίδευσης στην αυτοάμυνα – και τα τελευταία χρόνια – για την χαλάρωση από στρεσογόνες καταστάσεις των ανθρώπων των αστικών κέντρων. Η γνώση τους μεταβιβάζεται αποσπασμένη από το θεωρητικό/δογματικό μέρος και κυρίως, χωρίς καμία προσπάθεια προσηλυτισμού ατόμων ως μέλη θρησκευτικών ομάδων.»

Σύμφωνα με το δημοσίευμα λοιπόν, οι τεχνικές από τις χώρες της Ανατολής συνδέονταν μεν με κοσμοθεωρίες και δόγματα της περιοχής, αλλά πλέον στη Δύση η γνώση τους μεταδίδεται χωρίς αυτές και χωρίς προσπάθεια προσηλυτισμού σε θρησκευτικές ομάδες, οπότε άδικα η μονή αναφέρεται σε «αποκρυφιστικές θεωρίες και πρακτικές». Επίσης δίνεται η εντύπωση ότι ο συντάκτης θεωρεί ότι υπάρχει, ή θα έπρεπε να υπάρχει, κάποιο όριο στην έκφραση των απόψεων της μονής σχετικά με τέτοιες τεχνικές, κι αυτό το όριο ξεπεράστηκε με την αποστολή… δεύτερου ηλεκτρονικού μηνύματος μέσα σε λίγους μήνες, γι’ αυτό και «τονίζει» αυτή την δεύτερη φορά και την παρουσιάζει ως «πύκνωση αντιδράσεων». Κάτι τέτοιο ίσως πιστεύουν και κάποιοι «πολίτες της Πάρου», που όπως αναφέρει το δημοσίευμα, χαρακτηρίζουν τους μοναχούς της Ιεράς Μονής Λογγοβάρδας «ιερατείο ταλιμπάν» που δρα στην Πάρο «υπό τον μανδύα του Χριστιανισμού», και «σκέφτονται να αντιδράσουν με αγωγές εναντίον των ιερωμένων, ειδικά, την επόμενη φορά που θα «επιτεθούν», όπως αναφέρουν, ειδικά σε επιχειρήσεις του νησιού που κάνουν νόμιμα τις εκδηλώσεις τους.» (Διατηρείται η σύνταξη του δημοσιεύματος).

Όμως, ας δούμε
• αν το Ι-Τσουάν μεταβιβάζεται αποσπασμένο από το θεωρητικό/δογματικό μέρος του, και
• αν έχει δίκιο η Μονή Λογγοβάρδας να χαρακτηρίζει το Ι-Τσουάν «αποκρυφιστική θεωρία και πρακτική»
ξεκινώντας από το τι είναι ο αποκρυφισμός. Θα χρησιμοποιήσουμε πηγές στις οποίες μπορεί εύκολα να έχει πρόσβαση ο καθένας, κι ας μην διαθέτει βιβλία για το θέμα.

Το σχετικό λήμμα της Βικιπαίδεια αναφέρει:

«Ο αποκρυφισμός είναι ένα συστηματικό σώμα γνώσης αποτελούμενο από θεωρία, πρακτική και τελετουργικές συνταγές, στηριζόμενο συνήθως σε ιεραρχικά μεταφυσικά συστήματα τα οποία προβλέπουν κάποια άυλη, πνευματική σφαίρα ύπαρξης και υπεραισθητές δυνάμεις.»[1]

Ενώ στην περίληψη του βιβλίου με κείμενα της Έλενα Μπλαβάτσκυ «Γιόγκα και Αποκρυφισμός» βλέπουμε ότι

«Ο Αποκρυφισμός, ένας καθαρά θεοσοφικός όρος, αποσκοπεί στην αναζήτηση της Αλήθειας, την έρευνα και την κατανόηση των ανερμήνευτων νόμων και δυνάμεων της Φύσης … καθώς και των δυνάμεων και ικανοτήτων οι οποίες υπάρχουν σε λανθάνουσα κατάσταση εντός του ανθρώπου.»[2]

Στην παρουσίαση της εκδήλωσης, την οποία δημοσιεύει και το parosnews.gr, διαβάζουμε:

«Το Yi Quan ( ι τσουάν) είναι μια κινεζική εσωτερική πολεμική τέχνη, διαμορφωμένη από τον Wang Xiangzhai, στις αρχές του περασμένου αιώνα, ο οποίος ήταν μάστερ σε άλλες πολεμικές τέχνες, όπως το ταϊτσί και το μπαγκουαζάνγκ.»

Ο ίδιος ο όρος «Εσωτερική πολεμική τέχνη», ανταποκρίνεται ακριβώς στους δυο παραπάνω ορισμούς του αποκρυφισμού, αφού εμπεριέχει το δόγμα ότι στη φύση και μέσα στον άνθρωπο υπάρχει άυλη εσωτερική δύναμη η οποία καλείται «τσι» και συσσωρεύεται/καλλιεργείται με συγκεκριμένες τεχνικές. Ο όρος περιλαμβάνει τις δυο πολεμικές τέχνες στις οποίες «ήταν μάστερ ο Wang Xiangzhai» – δηλαδή το «ταϊτσί» (Τάι Τσι Τσουάν)[3] και το «μπαγκουαζάνγκ» (ή Πα Κουά Τσανγκ)[4], αλλά και το Χσινγκ Γι Τσουάν, από το οποίο ο Wang Xiangzhai διαμόρφωσε το Ι Τσουάν. Οι πολεμικές αυτές τέχνες είναι, όπως λέει ο ορισμός του αποκρυφισμού, «συστηματικά σώματα γνώσης αποτελούμενα από θεωρία, πρακτική και τελετουργικές συνταγές». Η χρήση συγκεκριμμένων βηματισμών που «δυναμώνουν την εσωτερική ενέργεια τσι» αλλά και των οκτώ τριγράμμων της μαντικής μεθόδου Ι Τσινγκ στο «μπαγκουαζάνγκ» δεν αφήνουν καμμιά αμφιβολία για το αντίθετο (βλ. υποσημείωση Νο 4).

Προφανώς λοιπόν, όταν χαρακτηρίζεις μια πολεμική τέχνη ως «εσωτερική», δεν την «μεταβιβάζεις αποκομμένη από το θεωρητικό μέρος της». Επίσης, όταν η κινησιολογία της πολεμικής τέχνης βασίζεται στο θεωρητικό μέρος της, όπως συμβαίνει με τις παραδοσιακές πολεμικές τέχνες και μάλιστα τις εσωτερικές, δεν μπορείς να τη μεταβιβάσεις αποκομμένη από αυτό το θεωρητικό μέρος. Θα το διδάξεις αναπόφευκτα στην πράξη όταν διδάξεις τη φόρμα της πολεμικής τέχνης, ακόμη κι αν δεν αναφερθείς καθόλου σ’ αυτό. Για παράδειγμα, ο δημιουργός του «μπαγκουαζάνγκ» ανέφερε ότι διδάχτηκε τον κυκλικό τρόπο κίνησης του συστήματός του

«από τους μοναχούς που συνήθιζαν να εκτελούν μια σειρά διαλογιστικών ασκήσεων, (για να ξυπνήσουν τον δράκο), όπως έλεγαν, περπατώντας σε μεγάλους κύκλους με ειδικό τρόπο μέσα και έξω στο μοναστήρι. Με αυτόν τον τρόπο ανέπτυσσαν μια δύναμη η οποία στηριζόταν στον κύκλο και δυνάμωνε το Τσι … Δημιούργησε το Πα Κουά Τζανγκ με φιλοσοφία που βασίζεται πάνω στα οκτώ τρίγραμμα του βιβλίου Γι Τσινγκ “Το βιβλίο των αλλαγών”. (Σ.σ. το οποίο αποτελεί μέθοδο μαντείας). Το στήριξε με τρεις μεθόδους Τσι Κουνγκ που είναι: oι 6 θεραπευτικοί ήχοι, οι 12 διαλογισμοί καθοδήγησης και το Λουόχαν Τσι Κουνγκ.» [4]

Αν κάποιος πάει να διδάξει αυτό το σύστημα χωρίς να μιλήσει καθόλου για τις πηγές έμπνευσης του ιδρυτή, και χωρίς να διδάξει τις τρεις συνοδευτικές μεθόδους τσι-κουνγκ, αλλά εξηγήσει μόνο επιφανειακά πράγματα όπως ότι η α΄ κίνηση είναι χτύπημα και η β΄ απόκρουση, και πάλι δεν θα μπορέσει να αποκόψει την κυκλική κινησιολογία τη σχεδιασμένη για «να ξυπνά τον δράκο» και βασισμένη στα τρίγραμμα του Ι-Τσινγκ. Στην ουσία θα διδάξει έναν «μαγικό πολεμικό χορό», χωρίς να εξηγήσει τη σημασία του σε βάθος.

Πάντα σύμφωνα με την παρουσίαση, ο Wang Xiangzhai δεν ήταν ικανοποιημένος με τον βαθμό εσωτερικότητας των τεχνών αυτών και τον ήθελε ακόμα μεγαλύτερο:

«Θεωρούσε όμως ότι δίνεται υπερβολική έμφαση στην εξωτερική φόρμα [στο αθλητικό μέρος δηλαδή] παρότι η δύναμη και η αποτελεσματικότητα της εκάστοτε πολεμικής τέχνης πηγάζει απ’ το εσωτερικό. Έτσι ανέπτυξε το Yiquan δίνοντας έμφαση στον οραματισμό.
Πρόκειται λοιπόν για μια τέχνη που έχει σαν στόχο την ενδυνάμωση του σώματος αλλά και του μυαλού. Βασίζεται σε οραματισμούς που γίνονται σε συγκεκριμένες στατικές θέσεις, ενώ όπου υπάρχει κίνηση είναι περιορισμένη. Τα πάντα συμβαίνουν κυρίως στο μυαλό. Δεν γίνεται σπάρινγκ (μάχη) όπως σε άλλες πολεμικές τέχνες, ενώ πολύ αργότερα υπάρχει διάδραση με αντιπάλους που αφορά σε σπρώξιμο χεριών.»

Εύκολα καταλαβαίνει κανείς από τα παραπάνω ότι το Ι-Τσουάν
• περιλαμβάνει θεωρία για κάποια εσωτερική, άυλη, πνευματική σφαίρα ύπαρξης και υπεραισθητές δυνάμεις, οι οποίες υπάρχουν στη φύση και σε λανθάνουσα κατάσταση εντός του ανθρώπου
• πρεσβεύει ότι η δύναμη και η αποτελεσματικότητα της εκάστοτε πολεμικής τέχνης πηγάζει από αυτές τις δυνάμεις
• βάζει το αθλητικό μέρος σε δεύτερη μοίρα μετά τις δυνάμεις αυτές
• διαθέτει πρακτική και τελετουργικές συνταγές (οραματισμό σε συγκεκριμένες στατικές θέσεις) για την καλλιέργεια αυτών των υπεραισθητών δυνάμεων.
Άρα, η γνώση του Ι-Τσουάν ΔΕΝ «μεταβιβάζεται αποσπασμένη από το θεωρητικό/δογματικό μέρος» όπως ισχυρίζεται το δημοσίευμα, αφού μάλιστα διδάσκεται οραματισμός, μια κλασική αποκρυφιστική μέθοδος συνηθισμένη στους χώρους της «Νέας Εποχής»… Κατά συνέπεια, είναι να απορεί κανείς με το αν κατανοεί ο συντάκτης του άρθρου τα κείμενα που παραθέτει! Παράλληλα, αυτά τα ίδια κείμενα αποδεικνύουν, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι η Ι.Μ. Λογγοβάρδας έχει απόλυτο δίκιο να χαρακτηρίζει το Ι-Τσουάν «αποκρυφιστική θεωρία και πρακτική».

Στην ίδια παρουσίαση διαβάζουμε ότι «Το Yiquan αποτελεί πνευματικό μονοπάτι όπως η yoga», πράγμα αρκετό για να το θεωρήσουμε αποκρυφιστικό, αφού η γιόγκα με την ανάπτυξη της «εσωτερικής δύναμης» σε στάσεις που αναφέρονται σε ινδουϊστικές θεότητες εμπίπτει με ακρίβεια και στους δυο ορισμούς του αποκρυφισμού. Διαβάζουμε όμως και ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς, ότι το Ι-Τσουάν «οδηγεί σε υγεία, ευεξία, συγχρονισμό νου και σώματος και καταπολέμηση όχι μόνο σωματικών αλλά και ψυχολογικών ασθενειών όπως κατάθλιψη, ψυχοσωματικά» και ότι «επιστημονικές έρευνες συνηγορούν στην αξία του αποδεικνύοντας π.χ. ανάμεσα σε άλλα, αύξηση των τριχοειδών αγγείων που σημαίνει καλύτερη και περισσότερη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στους ιστούς και απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα. Υπάρχουν επίσης περίπτωσης ίασης καρκίνου κ αυτοάνοσων που συνδέθηκαν με την πρακτική.» Επειδή οι ισχυρισμοί αυτοί είναι πολύ σοβαροί, θα ήταν καλό να συνοδεύονται από τα απαραίτητα σαφή αποδεικτικά στοιχεία, ώστε να μην λειτουργούν ως σκέτα διαφημιστικά πυροτεχνήματα που δημιουργούν αμφιβολίες ως προς την εγκυρότητά τους – ειδικά μάλιστα στις μέρες μας, όπου καρκινοπαθείς πεθαίνουν επειδή αφήνουν τις ιατρικές μεθόδους και στρέφονται σε «εναλλακτικές» δοξασίες και πρακτικές.[5] Πάντως,

«η σύγχρονη επιστήμη θεωρεί τον αποκρυφισμό μυθοπλασία, τις δοξασίες του ατεκμηρίωτες και τις πρακτικές όψεις του ως ψευδοεπιστήμη».[6]

Μετά από όλα αυτά, δεν έχουν καθόλου άδικο οι μοναχοί της Ι.Μ. Λογγοβάρδας να λένε ότι «με την εκδήλωση αυτή προωθούνται οι αποκρυφιστικές θεωρίες και πρακτικές», ούτε όμως και να θεωρούν «ότι η κακή σημασία είναι εντονότερη, αφού η σχετική εκδήλωση διοργανώνεται από εκπαιδευτικούς.»
Όσο για «την προηγούμενη φορά» όπου «οι μοναχοί είχαν «εντοπίσει» στην κριτική τους (αν όχι στοχοποιήσει) κέντρο αναψυχής και διακοπών με εστιατόριο που λειτουργεί τις τελευταίες δεκαετίες στην ανατολική Πάρο, χωρίς να έχει ακουστεί το παραμικρό πρόβλημα από καμία αρχή που εποπτεύει τις διάφορες δράσεις που πραγματοποιεί», δεν έχω υπόψη μου το περιεχόμενο το μηνύματος εκείνου της Ι.Μ. Λογγοβάρδας. Αν όμως έλεγε ότι ο «πολυχώρος ψυχικής και σωματικής ανανέωσης» που «έστησαν στην Πάρο δύο ζευγάρια από το Ισραήλ» και «έχει τη γιόγκα και τον διαλογισμό στην ημερήσια διάταξη» [7] προωθεί αποκρυφιστικές θεωρίες και πρακτικές, τότε και σε αυτό θα είχε δίκιο. Μια απλή ανάγνωση του σχετικού άρθρου της εφημερίδας «Έθνος» και μια περιήγηση στην ιστοσελίδα του «πολυχώρου» είναι αρκετή για να καταλάβουμε ότι οι αποκρυφιστικές θεωρίες και πρακτικές του δεν αποκρύπτονται, αλλά διαφημίζονται, καθώς πρόκειται για επιχείρηση που προσφέρει τέτοιες υπηρεσίες. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι βάσει ποιας λογικής μπορεί να απειλείται με αγωγές κάποιος που επισημαίνει τα αυταπόδεικτα.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1]https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CE%BF%CE%BA%CF%81%CF%85%CF%86%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82, Τελευταία ανάκτηση 3/12/2015

[2] http://www.tetraktys.gr/el/products-879/yoga-kai-apokryfismos-syllogh-keimenwn.htm, Τελευταία ανάκτηση 3/12/2015

[3]«…σύμφωνα με το επίσημο έργο Μίνγκ Σι Φανγκ Τζι Τζουαν, ιδρυτής του φέρεται ο ταοϊστής ερημίτης Τζανγκ Σαν Φενγκ 张三丰 (Zhāng Sān Fēng) από την επαρχεία Λίαο Ντονγκ Γί. … υπήρξε σπουδαστής του ναού Σαολίν, στην περίοδο της δυναστείας Σουνγκ 宋朝 (Sòng Cháo 960 – 1278). Παρόλο που σπούδαζε τις τέχνες Σαολίν σε βουδιστικό ναό, ο ίδιος ήταν Ταοϊστής. … Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών στο Κουνγκ Φου Σαολίν, αποσύρθηκε στο βουνό Γου Ντανγκ 武当山 (Wǔ Dāng Shān), σαν ερημίτης. … εκείνη την περίοδο ίδρυσε μια εσωτερική πολεμική τέχνη που την ονόμασε “Τα 32 σύνολα της μακριάς γροθιάς του Γου Ντανγκ”. Λέγεται ότι το σύστημα αυτό προήρθε από τo Νέι Τζιά Τσουάν 内家拳 (Nèi Jiā Quán) “Εσωτερική γροθιά”, που είχε ιδρύσει ο ίδιος. Άλλα αρχεία αναφέρουν ότι έμαθε τις τεχνικές από τον ταοϊστή ιερέα Φανγκ Γι Γιουάν και άλλα αναφέρουν ότι του ήρθε ξαφνική έμπνευση όταν είδε ένα γερανό να παλεύει με ένα φίδι. Το εξακριβωμένο ήταν, ότι τροποποίησε κινήσεις από τις μορφές γροθιάς Σαολίν, Μιέν Τσουάν 绵拳 (Mián Quán) “Η γροθιά του βαμβακιού” και τόνισε την άσκηση της ενέργειας και του διαλογισμού. Ο Σαν Φανγκ στην Κίνα θεωρείται αθάνατος.» Βλ. http://www.shaolin.com.gr/BaQuaZhang.aspx, ημερομηνία ανάκτησης 03/12/2015.

[4] «Σύμφωνα με επίσημα ιστορικά της Κίνας ο ιδρυτής του Πα Κουά Τζάνγκ 八卦掌 (Bā Guà Zhǎng) θεωρείται ο Ντουνγκ Χάι Τσουάν 董海川 (Dǒng Hǎi Chuān 1804 – 1880). … υπήρξε σπουδαστής Σαολίν και ήταν εκπαιδευμένος στο Λουόχαν Τσουάν 罗汉拳 (Luó Hàn Quán) “H γροθιά του μαθητή του Βούδα”. … Κάποια στιγμή στην ζωή του αποσύρθηκε στα βουνά Εμέι 峨嵋山 (Éméi Shān) και Γουντάνγκ 武当山 (Wǔ Dāng Shān) και έγινε ασκητής του Ταοϊστικού δόγματος Λουνγκ Μεν Πάι 行大道 (Xíng Dà Dào) “Η σχολή της πόρτας του δράκου”.

Εκείνος αναφέρει ότι αυτόν τον κυκλικό τρόπο κίνησης τον διδάχτηκε από τους μοναχούς που συνήθιζαν να εκτελούν μια σειρά διαλογιστικών ασκήσεων, (για να ξυπνήσουν τον δράκο), όπως έλεγαν, περπατώντας σε μεγάλους κύκλους με ειδικό τρόπο μέσα και έξω στο μοναστήρι. Με αυτόν τον τρόπο ανέπτυσσαν μια δύναμη η οποία στηριζόταν στον κύκλο και δυνάμωνε το Τσι 气 (Qì).

Δημιούργησε το Πα Κουά Τζανγκ με φιλοσοφία που βασίζεται πάνω στα οκτώ τρίγραμμα του βιβλίου Γι Τσινγκ 易经 (Yì Jīng) “Το βιβλίο των αλλαγών”. Το στήριξε με τρεις μεθόδους Τσι Κουνγκ 气功 (Qì Gōng) που είναι: oι 6 θεραπευτικοί ήχοι, οι 12 διαλογισμοί καθοδήγησης και το Λουόχαν Τσι Κουνγκ. Βλ. http://www.shaolin.com.gr/BaQuaZhang.aspx, ημερομηνία ανάκτησης 03/12/2015.

[5] Βλ. http://www.tovima.gr/world/article/?aid=681797, Τελευταία ανάκτηση 3/12/2015

[6]https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CE%BF%CE%BA%CF%81%CF%85%CF%86%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82, Τελευταία ανάκτηση 3/12/2015

[7] Βλ. το άρθρο της εφημερίδας «Έθνος»: «Διαλογισμός με φόντο το Αιγαίο», http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23310&subid=2&pubid=63311259

 

 

Το αθλητικό μούι τάι

Στο τέλος ομιλίας που έγινε σήμερα στο Χολαργό για τις πολεμικές τέχνες, μια συμπαθέστατη νεαρή κυρία μου είπε ότι συγγενής της, που έχει σχολή πολεμικών τεχνών, την έχει διαβεβαιώσει ότι το μούι τάι είναι καθαρά αθλητικό και δεν έχει σχέση με αυτά που συζητήσαμε. Την παρέπεμψα λοιπόν στο YouTube, όπου με τους όρους αναζήτησης muai thai traditional εμφανίζονται πολλά βίντεο που αναιρούν αυτόν τον ισχυρισμό. Ορίστε μερικά:

Στο πρώτο ο Άγγλος πολεμοτεχνίτης, που έχει λάβει μέρος σε πολλούς αγώνες στην  Ταϊλάνδη, μιλά για τον χορό Γουάι Κρου Ραμ Μούι που γίνεται πριν την έναρξη του αγώνα μούι τάι. Γουάι κρου σημαίνει απόδοση τιμής στον δάσκαλο και ραμ μούι, πυγμαχικός χορός. Εξηγεί ότι ο χορός αυτός έχει σκοπό να κατευνάσει τα πνεύματα, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στον πολεμοτεχνίτη, οπότε αρχικά “σφραγίζεται” το ρινγκ για να μην μπουν τα πνεύματα μέσα, και μετά εκτελείται ο χορός που τους αποδίδει τιμές. Υπάρχει, μας λέει, και παραλλαγή του γουάι κρου για μουσουλμάνους, που προσεύχονται στον Αλλάχ, ενώ οι βουδιστές συχνά εισάγουν ινδουιστικά στοιχεία. Τα μόνγκονγκ, τα “ιερά” κεφαλομάντηλα που φορούν οι αγωνιζόμενοι, είναι ευλογημένα από βουδιστές μοναχούς όταν ο αγωνιζόμενος είναι βουδιστής και από ιμάμηδες όταν είναι μουσουλμάνος, ενώ δεν πρέπει να περάσουν κάτω από τα σχοινιά του ρινγκ γιατί χάνουν τη δύναμή τους.

Στο δεύτερο, δυο πολεμοτεχνίτες εκτελούν το χορό.

https://www.youtube.com/watch?v=SotQca-kHwk

Στο τρίτο έχουμε άλλη μια εκτέλεση του χορού. Προσέξτε πώς ο πολεμοτεχνίτης στρέφεται στον ουρανό και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα… Αθλητισμός, όχι αστεία!

Αν μια εικόνα λέει όσα χίλιες λέξεις, πόσο μάλλον ένα βίντεο; Και μάλιστα ένα βίντεο όπου ένας δυτικός εξηγεί σε άλλους δυτικούς τι σημασία έχουν οι κινήσεις που βλέπουν;

Σχετικά με τις αντιλήψεις που χαρακτηρίζουν τον χώρο του Μούι Τάι, η ελληνική Βικιπαίδεια (τελευταία προσπέλαση: 23.05.2015) γράφει:

Οι άνθρωποι της Ταϊλάνδης είναι γνωστοί για τις προλήψεις και την πίστη τους σε κακά πνεύματα και φαντάσματα. Οι Ταϊλανδοί μαχητές του Μουάι Τάι χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες ειδικά τατουάζ, φυλαχτά και τελετές για την αύξηση της καλής τύχης τους και για να διώξουν την κακή τύχη και τα κακά πνεύματα που θα μπορούσαν να τους ακολουθήσουν και να τους βλάψουν στο “ρινγκ”. Συχνά φορούν κομμάτια οστών των προγόνων τους, τυλιγμένα μέσα στα κεφαλομάντηλα Mongkong (Μογκονγκ) ή σε ένα βραχιόλι δεμένο στο χέρι τους. Τα οστά πιστεύουν ότι εκπροσωπούν τα καλά πνεύματα των προγόνων τους και τους παρέχουν προστασία από τραυματισμούς και κακά πνεύματα. Ιδιαίτερα πιστεύουν ότι τα πνεύματα των προγόνων ενός μαχητή ενσωματώνονται στο κεφάλι. Αυτός είναι ο λόγος που οι Ταϊλανδοί μαχητές φοράνε το Μόνγκονγκ στο κεφάλι και δεν αφήνουν τις γυναίκες να αγγίζουν τα κεφάλια τους. Είναι, επίσης, ο λόγος που πηδούν πάνω από τα σχοινιά για να μπουν στο “ρινγκ”, διότι αν πάνε δια μέσου των σχοινιών, τα κεφάλια τους θα μπορούσαν να τα αγγίξουν και να χάσουν τη δύναμή τους. Μερικοί μαχητές, αλλά και απλοί άνθρωποι της Ταϊλάνδης, πηγαίνουν συχνά σε ναούς ή σε κάποιον υψηλόβαθμο ιερέα για να χαράξουν στο δέρμα τους επιγραφές στη Ταϊλανδική γλώσσα. Οι ισχυρές επιγραφές πιστεύουν ότι παρέχουν ειδική προστασία από ορισμένες επιδράσεις, όπως κακή τύχη, φαντάσματα, πνεύματα, κλπ. Άλλα τατουάζ πιστεύουν ότι δίνουν καλή τύχη, δύναμη, θάρρος και μεγάλη διάρκεια ζωής. Συχνά πριν από τους αγώνες, οι μαχητές τρίβουν ειδικά λάδια και φίλτρα στο δέρμα τους για να αγνοούν τον πόνο και να είναι άτρωτοι. Ειδικά φυλαχτά (kreung Rang) φοριούνται γύρω από το λαιμό που επίσης πιστεύεται ότι διαθέτουν ειδικές μαγικές δυνάμεις. Κάποια φυλακτά που περιέχουν γραπτές επιγραφές τυλίγονται σε ένα μικρό κύλινδρο. Άλλα φυλαχτά προέρχονταν από σημαντικούς ναούς και φέρουν την εικόνα του Βούδα. Όποια και αν είναι τα φυλαχτά, τατουάζ, λάδια, φίλτρα ή επιγραφές, έχουν ως σκοπό να δώσουν αυτοπεποίθηση στο μαχητή λόγω των ισχυρών πεποιθήσεών του.

Ο πρόγονος όμως όλων των τελετουργικών του Μουάι Τάι είναι ένας χορός που ονομάζεται Γουάι Κρου Ραμ Μούι (Wai Khru Ram Muay), που εκτελείται από κάθε διαγωνιζόμενο πριν από τον αγώνα. Είναι ένα προσεκτικά χορογραφημένο σύνολο κινήσεων που αποδίδει σεβασμό στους προγόνους του, τους δασκάλους του μαχητή, καθώς και την προπονητική σχολή στην οποία ανήκει και επιδεικνύει τις ικανότητές του όσον αφορά την ισορροπία και τον έλεγχο. Το γονάτισμα ως ένδειξη σεβασμού προς τον Θεό και τον Βούδα και μια προσευχή για την ασφάλεια των μαχητών αποτελούν τα βασικά συστατικά του Wai Khru Ram Muay.

Πιστεύει κανείς ότι οι άνθρωποι που έχουν επινοήσει όλα αυτά, θα παρήγαγαν φόρμες απαλλαγμένες από θρησκευτικά-μαγικά στοιχεία ώστε να θεωρηθεί το μούι τάι “μαχητικό σπορ” και να μπορεί να εξασκηθεί ως σκέτος “αθλητισμός”; Εγώ πάντως όχι… Όσο για το αν είναι κατάλληλη αθλητική εξάσκηση για χριστιανούς τα “μαχητικά σπορ”, αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο θέμα.

Πολεμικές τέχνες

Τα τελευταία χρόνια όλο και συχνότερα ακούμε να γίνεται λόγος για «πολεμικές τέχνες». Σχολές, περιοδικά, τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, μας παρουσιάζουν διάφορα στυλ των τεχνών αυτών και διαφημίζουν τα αποτελέσματά τους, ενώ διάφοροι εκπαιδευτές μιλούν για «εκρηκτική εξάπλωσή τους». Είναι λοιπόν απαραίτητο να γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι αυτό που «εξαπλώνεται εκρηκτικά», ιδίως από τη στιγμή που η εξάπλωσή του συμβαίνει κυρίως στις νεαρές ηλικίες και μάλιστα ενθαρρύνεται ακόμα και από κρατικούς φορείς (βλ. περίπτωση εισαγωγής του ταεκβοντό στα ελληνικά σχολεία και διδασκαλίας του τάι τσι σε ορισμένα άλλα).

Οι πολεμικές τέχνες (κουνγκ-φου, καράτε, αικίντο κτλ.) περιλαμβάνουν διάφορες τεχνικές άμυνας κι επίθεσης τόσο με όπλα όσο και χωρίς, γι’ αυτό και συνήθως προωθούνται ως “αυτοάμυνα”. Όμως είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες με τον κεντρικό θρησκευτικό στόχο του ασιατικού ινδο-βουδο-ταοιστικού πολιτισμού, δηλ. την επίτευξη της θέωσης του ανθρώπου με έναν τρόπο αναποτελεσματικό και αυθαίρετο, ανάλογο με το «και ως θεοί έσεσθε» του όφεως, και όχι με τον τρόπο τον οποίο συνέστησε ο ίδιος ο Θεός στους ανθρώπους.

Για το σκοπό της αυτοθέωσης η όλη κινησιολογία των πολεμικών τεχνών είναι δομημένη με τέτοιο τρόπο ώστε να επικαλείται διάφορα στοιχεία και δυνάμεις της φύσης, αστέρια, πνεύματα πραγματικών και μυθικών ζώων που κατ’ άλλους αντιπροσωπεύουν πραγματικά πνεύματα και κατ’ άλλους «καταστάσεις της συνείδησης», ή ακόμα και τα δύο, σε μια αντιστοιχία του εξωτερικού περιβάλλοντος κόσμου των πνευμάτων με τον εσωτερικό ψυχικό κόσμο των ανθρώπων. Η βασική πηγή δύναμης στις πολεμικές τέχνες δεν είναι η σωματική δύναμη, ούτε καν η εκπαιδευμένη θέληση ή η σωστή γεωμετρική τοποθέτηση του σώματος, όπως πιστεύουν κάποιοι «ρεαλιστές» οπαδοί τους που δεν κατανοούν τη θρησκευτική διάσταση των τεχνών αυτών. Βέβαια τόσο η θέληση, όσο και η σωστή γεωμετρική τοποθέτηση του σώματος είναι πράγματα που εξασκούνται και που απαιτούνται κατά την εκπαίδευση στις πολεμικές τέχνες.

Όμως το κυρίως ζητούμενο είναι ο έλεγχος της λεγόμενης «εσωτερικής ενέργειας» (τσι ή κι). Υποτίθεται ότι ο έλεγχος αυτής της ενέργειας, σύμφωνα με τη φιλοσοφία αυτών των τεχνών, μπορεί όχι μόνο να μετατρέψει το μαχητή σε υπεράνθρωπο, αλλά να μετατρέψει κι ένα απλό άγγιγμα ή κάποια νοητική τεχνική («μαγνητική προβολή» κτλ.) που εφαρμόζεται εξ αποστάσεως, σε θανατηφόρο χτύπημα.

Η ίδια ενέργεια, σύμφωνα με τη φιλοσοφία των πολεμικών τεχνών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για θεραπευτικούς σκοπούς, και μάλιστα ο μαχητής που δεν είναι παράλληλα και θεραπευτής, είτε με τη χρήση βελονισμού και ειδικής διατροφής – μασάζ – βοτάνων είτε με τη χρήση της «εσωτερικής ενέργειας» χωρίς τη μεσολάβηση αυτών των εξωτερικών μεθόδων (π.χ. με επαφή των χεριών με τον ασθενή ή με τη διδασκαλία κάποιας ειδικής «θεραπευτικής φόρμας», δηλ. συνόλου κινήσεων) θεωρείται σαφώς υποδεέστερος από αυτόν που είναι και θεραπευτής, και ακόμα μη ολοκληρωμένος ως μαχητής και ακατάλληλος για πραγματικός διδάσκαλος.

Η αρχική πρόθεση πολλών Ασιατών διδασκάλων πολεμικών τεχνών ήταν να μείνουν τα μυστικά της αυτοθεωτικής «σοφίας» τους απρόσιτα για τους λευκούς. Όμως η ήττα της Ιαπωνίας στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο ανάγκασε τη χώρα να εντάξει την «αθλητικοποίηση» μέρους των πολεμικών τεχνών της και τη μετατροπή αυτών σε εξαγώγιμο είδος, στο «νέο ξεκίνημα της Ιαπωνίας ως ένα ειρηνικό έθνος». Παράλληλα η επικράτηση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Κίνα έκανε πολλούς δασκάλους πολεμικών τεχνών να καταφύγουν σε άλλες γειτονικές ή και δυτικές χώρες, όπου ήρθαν σε επαφή με πολλούς Δυτικούς διψασμένους για «σοφία» και δύναμη. Η αναπόφευκτη κατάληξη ήταν η επέκταση της διδασκαλίας, ή έστω μέρους αυτής, και σε Δυτικούς, για λόγους βιοποριστικούς ή ακόμα και «ιεραποστολικούς».

Παράλληλα, το αναπτυσσόμενο κίνημα της «Νέας Εποχής» η φιλοσοφία του οποίου περιλαμβάνει διάφορες εκδοχές και πρακτικές αυτοθέωσης, βρήκε στις πολεμικές τέχνες ένα θαυμάσιο όχημα για τη διάδοση της βασικής της ιδέας: ότι ο άνθρωπος είναι θεός, και μπορεί να κάνει κατά βούλησιν χρήση της θεότητάς του, αρκεί να πιστέψει σ’ αυτήν και να την «συνειδητοποιήσει».

Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο πολλές παραθρησκείες «ψαρεύουν» οπαδούς μέσα από σχολές πολεμικών τεχνών ή διαθέτουν τμήματα εκμάθησης «τεχνικών αυτοάμυνας».
Το όχημα των πολεμικών τεχνών έχει το πλεονέκτημα να καλύπτεται πίσω από το προσωπείο του αθλητισμού, προσφέροντας και κάποια σωματική εκγύμναση, αλλά και να βάζει τον άνθρωπο σε κάποιες διαδικασίες με καθαρά θρησκευτικό νόημα, χωρίς όμως αυτός να το καταλαβαίνει.

Μία τέτοια διαδικασία είναι η υπόκλιση -χαιρετισμός των εκπαιδευομένων στην εικόνα-φωτογραφία του δασκάλου, ο οποίος υποτίθεται ότι είναι πνευματικά παρών, ελέγχοντας και «προστατεύοντας» με την πνευματική του δύναμη τους εκπαιδευόμενους είτε από χιλιόμετρα μακριά είτε από τον… άλλο κόσμο (των «θεωμένων διδασκάλων»). Η συγκεκριμένη πρακτική σερβίρεται στον εκπαιδευόμενο ως ένα απλό έθιμο ή συνήθεια, η τήρηση της οποίας είναι απαραίτητη στην όλη πειθαρχία του συστήματος. Άλλη διαδικασία είναι η χρήση ειδικής στολής και ζώνης συγκεκριμένου χρώματος, που συμβολίζει το στάδιο μύησης του μαθητή στην ατραπό της «σοφίας».

Επίσης η χρήση ειδικών λαβάρων με σύμβολα που αντιστοιχούν σε στοιχεία και δυνάμεις της φύσης (άνεμος, νερό κτλ.) και κραυγών που επικαλούνται είτε τα στοιχεία της φύσης, είτε κάποιες θεότητες, που μπορεί και να αντιστοιχούν σε «δυνάμεις της φύσης», είτε τη συγκέντρωση της περίφημης «εσωτερικής ενέργειας».
Επίσης η χρήση του διαλογισμού για την επίτευξη χαλάρωσης και καλύτερης «συγκέντρωσης» είναι μια θρησκευτική πράξη, ανεξάρτητα με το αν ο διαλογιζόμενος έχει θρησκευτικούς σκοπούς και αν απευθύνεται σε κάποια θεότητα ή θεωμένο διδάσκαλο ή όχι.1

Όμως η θρησκευτική πράξη που διαδίδεται πιο εύκολα και εφαρμόζεται από μαθητές κάθε ηλικίας και θρησκευτικών πεποιθήσεων ανεξαιρέτως, είναι η εκτέλεση των κάτας (φόρμες) των πολεμικών τεχνών. Πρόκειται για σύνολα εναλλαγής επιθετικών και αμυντικών κινήσεων τα οποία έχουν καθαρά μαγική – θρησκευτική δομή. Ο τρόπος που ο εξασκούμενος στρέφεται προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, ή ακόμα τη γη και τον ουρανό ή την κατεύθυνση συγκεκριμένων αστερισμών1, η εναλλαγή γιν και γιανγκ (άμυνα-επίθεση, μαλακές-σκληρές κινήσεις) οι διάφορες κινήσεις που δηλώνουν κατεύθυνση της ενέργειας και βρίσκονται συχνά στην αρχή και στο τέλος της κάθε φόρμας, αλλά και σε άλλα σημεία της, το γεγονός ότι η τελευταία κίνηση της φόρμας εκτελείται ακριβώς στο σημείο όπου εκτελέστηκε η πρώτη κίνηση, ο τελετουργικός χαιρετισμός στο τέλος (ιδιαίτερα στα κινέζικα συστήματα κουνγκ φου) – όλα αυτά έχουν βαθειά θρησκευτική σημασία που αν και είναι κρυμμένη από τους αμύητους, έχει αποκρυσταλλωθεί μετά από αιώνες αλλεπάλληλων εφαρμογών και αναθεωρήσεων από βαθιά θρησκευόμενους δασκάλους.

Πιθανόν ο ίδιος ο εκπαιδευτής που διδάσκει αυτά να μην γνωρίζει πλήρως (ή και να μην γνωρίζει καθόλου) τη σημασία τους. Αυτό όμως δεν αφαιρεί κάτι από τη δυναμική τους. Οι φόρμες των πολεμικών τεχνών παραμένουν ένας μαγικός πολεμικός χορός, ένας «διαλογισμός εν κινήσει», που υποτίθεται ότι εξασφαλίζει στον εξασκούμενο την προστασία από «αρνητικές οντότητες» και την εύνοια των δυνάμεων της φύσης, τη δική του ένωση με τις δυνάμεις αυτές και την πλήρη αξιοποίηση της «εσωτερικής» του ενέργειας για την επίτευξη των σκοπών του.

Πρέπει να διευκρινιστεί ότι η εξάσκηση των πολεμικών τεχνών προκαλεί κάποια ευεξία λόγω της σωματικής εκγύμνασης, της βαθιάς αναπνοής που οξυγονώνει καλά τον οργανισμό και βέβαια λόγω κάποιας ψυχολογικής αντίδρασης του εξασκούμενου που μπορεί να αισθάνεται από σιγουριά μέχρι υπερηφάνεια και «μέθη της δύναμης». Όμως αυτό που τελικά κάνει τον άνθρωπο να ανάγει τις πολεμικές τέχνες σε τρόπο ζωής δεν είναι άλλο από αυτό που τον κάνει να υιοθετεί και τη γιόγκα (μπορούμε εξάλλου να χαρακτηρίσουμε τις πολεμικές τέχνες ως πολεμική γιόγκα, αφού στην Ινδία υπήρχε η «vajra mukti», είδος πολεμικής γιόγκα για την κάστα των πολεμιστών, κι ακόμα και σήμερα επιζεί ένα από τα αρχαιότερα στυλ πολεμικών τεχνών, το ινδικό κάλαρι παγιάτ, που γίνεται «για τους θεούς» και μοιάζει πολύ με το αποκαλούμενο κουνγκ φου της γειτονικής Κίνας). Και αυτό το κοινό στοιχείο της στατικής γιόγκα και των πολεμικών τεχνών είναι, εκτός από το διαλογισμό και τις αναπνευστικές ασκήσεις (τις οποίες δεν εφαρμόζουν όλες οι σχολές, αφού πολλές περιορίζονται στο «αθλητικό μέρος» δηλαδή τις δήθεν αποκλειστικά αθλητικές φόρμες), μια ασυνήθιστη ευεξία που καταλαμβάνει τον εξασκούμενο από την πρώτη κιόλας μέρα εξάσκησης. Ο άνθρωπος αισθάνεται μια παράξενη ευχαρίστηση και ζωντάνια, και βέβαια θέλει να συνεχίσει.2

Η αίσθηση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο σε δύο πράγματα: Την επιρροή που έχουν οι κινήσεις αυτές καθ’ εαυτές στο ορμονικό σύστημα και τις εκκρίσεις των αδένων – πράγμα που μπορούν να κατανοήσουν και οι αθεϊστές μελετητές των πολεμικών τεχνών – και στην έκθεση του εξασκουμένου στις πνευματικές οντότητες, τις γνωστές στους Χριστιανούς ως «δαίμονες». Στις δυνάμεις αυτές βέβαια απευθύνεται η ανατολική πνευματικότητα, και αυτές δεν χάνουν καθόλου χρόνο να απαντήσουν στην κλήση των συνειδητών ή ασυνείδητων λάτρεων, με σκοπό να τους επηρεάσουν βαθύτερα και να τους κόψουν κάθε διέξοδο προς την αλήθεια.
Κάποιες πολεμικές τέχνες όπως το νιντζούτσου, που δεν έχουν καθόλου φόρμες αλλά μόνο τεχνικές όπως «πνιγμός με ξέσκισμα προσώπου» και τα παρόμοια, έχουν ωστόσο πολλά μαγικά στοιχεία τόσο από τις ειδικές τεχνικές διαλογισμού που υποτίθεται ότι δίνουν υπεράνθρωπες ικανότητες, όσο και από το βουδιστικό-ταοιστικό φιλοσοφικό τους υπόβαθρο. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι στην Ανατολή δεν υπάρχει φιλοσοφία με την ίδια έννοια που δημιουργήθηκε στην αρχαία Ελλάδα, αλλά η λεγόμενη «φιλοσοφία» είναι καθαρά θρησκευτικού περιεχομένου κι έχει να κάνει με τη λεγόμενη «άμεση βίωση της πραγματικότητας», τη «φώτιση» που επαγγέλλονται οι ανατολικές θρησκείες. Αυτό το παραδέχονται και το επιβεβαιώνουν τόσο οι οπαδοί όσο και οι μελετητές αυτής της «φιλοσοφίας»3, οπότε ουσιαστικά ο τίτλος «φιλοσοφία» όσον αφορά τις διδασκαλίες αυτές είναι παραπλανητικός.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι από τη στιγμή που αφαιρείται ο διαλογισμός και η υπόκλιση στον διδάσκαλο, οι πολεμικές τέχνες χάνουν τον αντιχριστιανικό χαρακτήρα τους και γίνονται κατάλληλες και για Χριστιανούς. Όμως ο μαγικο-θρησκευτικός κώδικας της φόρμας παραμένει ενεργός, ακόμα κι όταν αφαιρεθούν αυτά τα στοιχεία, και ο εκπαιδευόμενος μένει εκτεθειμένος στην επιρροή του. Επίσης η όλη εξάσκηση στις πολεμικές τέχνες προϋποθέτει την αποδοχή του δαιμονικού λογισμού ότι ο πλησίον είναι ένας επικίνδυνος εχθρός.

Πολλά μπορούν να ειπωθούν και για την απόκτηση εξαρτημένων αντανακλαστικών άμυνας και επίθεσης, που υπονομεύουν και ουσιαστικά αναιρούν την κατά Χριστόν ελευθερία του ανθρώπου. Και βέβαια τα ποσοστά σοβαρών ατυχημάτων κι ακόμα και θανάτων κατά την εξάσκηση των πολεμικών τεχνών τόσο «στο δρόμο» (σε καυγάδες) όσο και μέσα στο γυμναστήριο αλλά και στους αγώνες, είναι αρκετά υψηλά, οπότε είναι πιο ασφαλές να απέχει κανείς από αυτές. Εξάλλου καταξιωμένοι δάσκαλοι πολεμικών τεχνών παραδέχονται ότι οποιοσδήποτε άνθρωπος που αθλείται με κάποιον άλλο τρόπο πέραν των πολεμικών τεχνών, μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς σε μια επίθεση, αλλά και ότι οι πολεμικές τέχνες είναι αναποτελεσματικές όταν ο αντίπαλος διαθέτει πυροβόλο όπλο.

Τα τελευταία χρόνια κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι πολεμικές τέχνες έχουν άμεση σχέση με τον ελληνισμό και γι’ αυτό μπορούμε άφοβα να τις εξασκούμε, μια που, καταπώς λένε, κάποιες από τις τεχνικές τους είναι κινήσεις του παγκρατίου που διαδόθηκαν στην Ανατολή από τα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Για το σκοπό αυτό επικαλούνται διάφορες αθλητικές παραστάσεις σε αρχαία αγγεία κ.ο.κ. Νομίζω είναι αφελές να θεωρούμε πως, επειδή οι αρχαίοι Έλληνες επινόησαν τη φιλοσοφία, την τραγωδία κ.τ.λ., οι άλλοι αρχαίοι λαοί περίμεναν να έρθουν οι Έλληνες για να τους μάθουν να δέρνουν. Κάποιες κινήσεις είναι κοινές σε όλους τους λαούς και όλες τις εποχές, και βασίζονται στο ένστικτο και τον κοινό νου, που ο κάθε άνθρωπος ανεξαρτήτως καταγωγής διαθέτει.

Ακόμα όμως κι αν δεχτούμε πως πράγματι οι άλλοι λαοί δεν είχαν δικές τους τεχνικές μέχρι να τους διδάξουν οι Έλληνες, θα ήταν το ίδιο, αν όχι περισσότερο, αφελές να πιστεύουμε πως πήραν ό,τι έμαθαν χωρίς να το περάσουν μέσα από τα δικά τους φίλτρα κατανόησης και χωρίς να το αναμείξουν με στοιχεία του δικού τους πολιτισμού, χωρίς να το κατευθύνουν προς το στόχο του δικού τους πολιτισμού – που καμμία σχέση δεν είχε με το στόχο του ελληνικού κι ακόμα περισσότερο του χριστιανικού πολιτισμού μας.

Για όποιον θέλει οπωσδήποτε «μαχητική προπόνηση» υπάρχει και η ελληνορωμαϊκή πάλη, και η πυγμαχία, αθλήματα καθαρά ελληνικά χωρίς καμμία μυστικιστική προέκταση. Μερικοί λένε ότι υπάρχει και το παγκράτιο – αν βέβαια πρόκειται για αναβίωση του αρχαίου παγκρατίου, το οποίο δεν ξέρουμε πώς ακριβώς ήταν, κι όχι για μια ελληνική διασκευή του καράτε, με το πνεύμα του οποίου έχει γαλουχηθεί ο δάσκαλος του «παγκρατίου». Είναι όμως γεγονός ότι ακόμα κι αν οι ίδιοι οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν επινοήσει ένα μαχητικό σύστημα με μυστικιστικές προεκτάσεις – που δεν είχαν – εμείς οι Χριστιανοί απόγονοί τους οφείλουμε να το απαρνηθούμε, όπως και άλλα πράγματα, για την αγάπη του Χριστού.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Βλ. «Η αλήθεια για τις πολεμικές τέχνες», εκδ. Νεκτάριος Παναγόπουλος, και «Η Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος», Εκδ. Εγρήγορση.
2. Βλ. «Η Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος», κεφ. 4
3. Βλ. «Η αλήθεια για τις πολεμικές τέχνες», κεφ. 2

—————————

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Διάλογος”, τ. 23, Ιανουάριος-Μάρτιος 2001

Βρείτε το περιοδικό “Διάλογος” στη διεύθυνση http://www.ecclesia.gr/greek/press/dialogos/dialogos.html

Ταεκβοντό στα ελληνικά σχολεία

Δημοσιεύθηκε («Το Βήμα» 24.10.2000) ότι μετά το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο του Μιχάλη Μουρούτσου, το Υπουργείο Παιδείας έσπευσε, σε συνεργασία με την Ελληνική Ομοσπονδία Ταεκβοντό, να εντάξει πιλοτικά το Ταεκβοντό σε δύο σχολεία της Αργυρούπολης και του Περιστερίου, και ότι σύντομα αυτό θα γίνει και σε άλλα σχολεία. Μάλιστα βασικός στόχος της ΕΛΟΤ είναι να μπει στα Δημοτικά και στα Γυμνάσια.

Βέβαια αυτό δεν είναι παράξενο από την πλευρά της ΕΛΟΤ, αφού έτσι πολλά μέλη της θα εργαστούν και αυτό που διδάσκουν θα κερδίσει προβολή διαρκείας. Το Υπουργείο Παιδείας όμως, που σπεύδει να εισάγει το κορεατικό Ταεκβοντό στα σχολεία, δείχνει την ίδια σπουδή να εισάγει άλλα ελληνικά αθλήματα που και διεθνείς διακρίσεις φέρνουν, και τις παρενέργειες που έχουν σε μικρά παιδιά και εφήβους τα «μαχητικά αθλήματα» δεν έχουν; Άραγε το χρυσό μετάλλιο του Κ. Κεντέρη και τα τόσα άλλα μετάλλια στο στίβο, την άρση βαρών, την ενόργανη γυμναστική κ.ο.κ. έχουν μικρότερη αξία;

Για όσους δεν γνωρίζουν τι εστί Ταεκβοντό, πρόκειται για μια σύγχρονη αθλητική διασκευή των παραδοσιακών πολεμικών τεχνών της Κορέας, οι οποίες βασίζονται – όπως όλες οι ανατολικές πολεμικές τέχνες – στις θρησκευτικές και «φιλοσοφικές» αντιλήψεις των ανατολικών λαών, δηλ. τον Ταοϊσμό, Βουδισμό και τα συναφή. Η κανονική του μορφή περιλαμβάνει διδασκαλία διαλογισμού – ασχέτως αν πολλοί Έλληνες δάσκαλοι δεν το κάνουν – και οι φόρμες του δεν είναι απλώς μια διαδοχή επιθετικών και αμυντικών κινήσεων, αλλά ένας ολόκληρος μυστικιστικός κώδικας (πράγμα που και να θέλει ο δάσκαλος, δεν μπορεί να το αλλάξει). Όσοι το θεωρούν ένα απλό άθλημα, ιδού η ανάλυση προπονητή με τίτλο «ονομασίες-φιλοσοφίες» από το περιοδικό «Ταεκβοντό»: «Το Τεγκούκ Οχ-Τσανγκ βρίσκεται κάτω από το σύμβολο του ανέμου. Παρά τις καταιγίδες και τους τυφώνες, ο αέρας έχει μια καλή σημασία… μοιράζει τους σπόρους και διασκορπά τα μαύρα σύννεφα. Συμβολίζει τη δύναμη της καταστροφής και της ανακατασκευής (Σ.Σ. πρβ. το θεό των Ινδουϊστών Σίβα). …Σύμφωνα με τη φύση του αέρα, το τεγκούκ οχ τσάνγκ είναι ήρεμα και δυναμικά δομημένο. Η ησυχία και ο ρυθμός διακόπτονται όμως σε μερικά σημεία από τις δυνατές τεχνικές, γεγονός που υπογραμμίζει τη συμβολική δύναμη του αέρα».

Ο Ιάπωνας προπονητής της εθνικής ομάδας του Καναδά έχει δηλώσει: «Το Ταεκβοντό δεν έχει σχέση με θεολογία. Ταεκβοντό κάνουμε απ’ τη στιγμή που θα γεννηθούμε ώσπου να πεθάνουμε. Όταν πεθάνουμε τ’ αφήνουμε στη θεολογία». Εκτός του ότι η «φιλοσοφία» των πολεμικών τεχνών είναι θρησκευτικού περιεχομένου, οπότε η ανατολική θεολογία περνά μέσω αυτής, δεν ξέρω ποιος Ορθόδοξος γονιός θα ήθελε το παιδί του να ασχολείται μια ζωή με Ταεκβοντό (πράγμα πολύ πιθανό αν μάλιστα το αρχίσει από την τρυφερή ηλικία του Δημοτικού, αφού πολεμικές τέχνες και «μαχητικά αθλήματα» του τύπου εύκολα γίνονται μανία και ανάγονται σε τρόπο ζωής), και να σκεφτεί τη θεολογία όταν θα… πεθάνει. Όμως είναι με χρήματα των Ορθοδόξων Ελλήνων, και όχι των Βουδιστών Κορεατών, που εισάγεται το Ταεκβοντό στα ελληνικά σχολεία.

Ας μην αναφερθούμε εκτεταμένα σε θέματα σωματικής ακεραιότητας των μαθητών, και στη δημιουργία εξαρτημένων αντανακλαστικών άμυνας και επίθεσης, που σαμποτάρουν την εν Χριστώ ελευθερία του ανθρώπου. Υπάρχει κάτι άλλο που οι γνωρίζοντες πολεμικές τέχνες ξέρουν καλά: Από τεχνικής πλευράς, το Ταεκβοντό είναι κατώτερο από άλλες πολεμικές τέχνες όπως το Καράτε, κι ακόμα περισσότερο το Κουνγκ Φου. Αυτός λοιπόν που θα έχει αποκτήσει μανία με την αυτοάμυνα και θα θέλει να αισθάνεται πιο «ασφαλής», δεν θα περιοριστεί στο Ταεκβοντό. Θα προχωρήσει και σε άλλες πολεμικές τέχνες που έχουν ακόμα πιο έντονη μαγικοθρησκευτική χροιά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ήδη σε σχολές άλλων πολεμικών τεχνών φοιτούν διάφοροι που δεν ικανοποιήθηκαν από τις μαχητικές δυνατότητες του Ταεκβοντό. Φαίνεται λοιπόν ότι το να εισαχθεί αυτό στα ελληνικά σχολεία είναι ένας σίγουρος τρόπος να αλλοιωθεί πολιτιστικά και θρησκευτικά η επόμενη γενιά Ελλήνων.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Διάλογος” τευχ. 22, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2000

Βρείτε το περιοδικό “Διάλογος” στη διεύθυνση http://www.ecclesia.gr/greek/press/dialogos/dialogos.html